Sing Nyolong Sandhal

UWAR gregeten. Pasale, mulih saka kantor sandhale carvil sing mentas wae anggone tukun neng Pasar Paing wis amblas. Mau esuk isih gumlethak ing teras nalika dheweke budhal ngantor. Jane ngono ya Luwar dhewe sing ndlowor. Lha wong sisihane saben dina dodolan neng pasar, ketambahan anakanake padha sekolah, lha kok sembranane nyeleh sandhal neng teras. Kathik ora mung pisan kuwi thok Luwar kelangan sandhal saka akibat ketledhorane.

Dieling-eling. Kaping pisan olehe kelangan sandhal durung ana telung sasi. Wektu kuwi malah rong pasang. Sandhal carvil lan expo. Wektu kuwi sing dipisuhi Luwar ora ana liya kejaba para pemulung alias tukang golek rongsok. Saben kepethuk tukang rongsok, Luwar mencak-mencak, ngarani yen dheweke sing njupuk sandhale. Tujune nalika Luwar arep ngamuk-ngamuk marang para pemulung enggal dipenggak dening sisihane. Dening sisihane sing genti diamuk malah Luwar dhewe. Dianggep yen Luwar kuwi ora duwe pengati-ati.

Ning dhasar Luwar kuwi pancen kalebu ndableg; najan diamuk sisihane, ndablege ya ora kalong-kalong. Isih wae nyeleh sandhal ing teras nalika omahe suwung. Ning sabubare diamuk sisihane kae, Luwar wis ora wani lapuran sisihane saben-saben kelangan sandhale. Saben-saben kelangan ya terus tuku maneh. Nganti kelangan sandhale carvil ing awan kuwi, wis ana kaping lima anggone tuku sandhal.

Sabenere ngono, Luwar ngrasa sujana marang kedadeyan kedadeyan ilange sandhal ing omahe kuwi. Jalaran ora mung sandhale dheweke sing ilang, sandhale sisihane kala-kala uga ilang. Kamangka sandhale sisihane kuwi ora diseleh ing teras, nanging ana njero omah. Sandhal diseleh cerak lawang pawon, ndadak ora ana. Nganti jibeg olehe nggoleki. Rumangsane ya ilang. Nanging bareng tuku sandhal anyar, njur sandhale sing ilang kuwi weruh-weruh wis gumlethak ning cerak lawang meneh. Mesthi wae sisihane njur mencak-mencalk. Didakwa Luwar sing ndhelikake sandhale sing ilang kuwi.

Nanging bareng liya dina sisihane kelangan sandhal maneh, kanggo njagani supaya Luwar ora diamuk sisihane, Luwar ngajak sisihane nggoleki sandhale ing panggonan-panggonan sing sekirane disujanani kanggo ndhelikake sandhal. Nanging ambak diubres nganti bileng, sandhal sing ilang kuwi meksa ora ketemu. E, lha kok pendhak esuke, sandhal sing digoleki nganti mumetke sirah kuwi gumlethak ing papan sakawit.

Ya perkara kuwi sing ndadekake Luwar sujana. Aja-aja sandhale sing wis limang pasan ilang kuwi, uga didhelikake bangsane lelembut. Mula sawise rembugan karo sisihane, Luwar gegancangan menyang omahe Wak Kaji Dulah. Derenging ati kepengin ngulap marang kedadeyan-kedadeyan kang pancen nyalawadi kuwi. Luwar mung kepengin diwarahi supaya bisa ndeleng bangsa lelembut. Sebab sarana dheweke ngerti bangsa lelembut, dheweke bisa mesthekake ana ngendi parane sandhal-sandhale sing ilang kuwi. Apa dijupuk tukang rongsok sing saben dina nasak-nasak pekampungan, apa dijupuki lelembut.

Tekane Luwar ing daleme Wak Kaji Dulah ditampa kanthi maneka warna pitakon. Wak Kaji Dulah manggut-manggut, bareng wis pana marang karepe Luwar.

"Yen kowe pengin weruh bangsane lelembut, carane gampang. Kowe kudu gelem lan kuwat nglakoni pasa mutih patang puluh dina. Pasa mutih kang pungkasan, kudu melek ing panggonan kang sepi tanpa rowang. Sing luwih penting meneh, jroning nindakake pasa mutih patang puluh dina, kowe ora kena nggepok senggol bojomu."

Luwar rada kabotan jane bareng dithuki syarat sing pungkasan kuwi. Ora kena nggepok senggol karo bojo semono suwene, apa betah? Kamangka sing wis kelakon lagi seminggu ora nggepok senggol utawa digepok senggol bojo, rasane neng awak wis kaku kabeh. Lha kuwi kok malah tikel ping nem. Nanging gandheng kuwi minangka sarat yen kepengin kepethuk karo bangsane lelembut, mula Luwar kudu nekad. Kudu kuwat. Dheweke bener-bener kepengin weruh bangsane lelembut. Utamane sing ana gandheng cenenge karo ilange sandhal.

Tanpa nganggo ngenteni bubar dikandhani Wak kaji Dulah, Luwar terus adus kramas. Kramase ora kena nganggo shampo. Kudu nganggo landha, yakuwi bong-bongan merang. Ya rampung kuwi, Luwar miwiti pasa mutih. Pasa ora kena mangan sing mambu uyah.

Sedina rong ndina, Luwar ora ngrasakake rekasane wong pasa mutih. Nanging bareng wis ngancik dina sing kaping lima, biyuh! Rasane wis kaya ora kuwat-kuwata. Yen weruh jangan bung utawa jangan gori sing pedhes, kudu-kudua mangan karo jangan-jangan sing pedhes asin kuwi. Tau, meh meh wae Luwar mokak, ora nerusake anggone pasa mutih, nalika sisihane pas neng pasar kathik ning omah ana jangan gori kesenengane. Jangan kuwi wis dicidhuk ing piring, wis dibyuki sega. Kari nyendhok. Nanging bareng eling tujuane sakawit, sega sing wis kari ngemplok kuwi kepeksa dibatalake.

Ya Kaya ngono kuwi wujud ujiane Luwar nalika nglakoni pasa mutih patang puluh dina. Nanging Luwar kasil nyandhet kekarepane. Wusana suwe-suwe sing saya kuwat karepe sing pancen kepengin weruh bangsane lelembut. Semangat pasa mutihe saya suwe malah saya nggethu.

Ngancik wengi kang pungkasan, wancine Luwar nindakake pati geni ing panggonan kang sepi. Kebeneran, samburine omahe, ana kampunge tangga sing ditanduri wit jati. Dadi ora usah menyang alas, Luwar wis ndhelik ana sangisore wit jati sak rangkulan gedhene. Senajan jingklonge padha ngrubut pating krenging, parandene Luwar ora ngrewes marang cokotan-cokotan sing krasa gatel lan panas kuwi. Luwar wis mantep yen wengi pungkasan kuwi niyate pati geni banget golong gilig. Kudu tuntas olehe duwe karep kepengin meruhi bangsane lelembut. Upama wingenane kae usule arep nggawa obat nyamuk diolehi Wak kaji Dulah, mesthi wae Luwar ora plak-plek nyebleki nyamuk kaya kuwi.

"Yen kowe nggawa obat nyamuk, lelembute ya padha nyingkir kabeh. Wong lelembut kuwi wedi karo obat nyamuk."

Oleh katrangane kaya ngono, Luwar mung mesam-mesem. Ndak iya? Apa sing diomongake Wak kaji Dulah kuwi ora mung guyon wae? Mosok lelembut wedi marang obat nyamuk. Lucu! Ning gandheng dheweke kuwi wong takon, mula cukup introspeksi lan ngajeni. Najan kudu ngguyu, ning apa sing didhawuhke Wak Kaji Dulah akhire dilakoni.

Luwar isih krungu kenthong ing nggone Mbah Bayan dithuthuk, nalika ujug-ujug mripate weruh cahya biru sakbluluk gedhene kang njedhul saka jroning bumi. Metune cahya biru sakblubuk gedhene kuwi, mahanani kahananing kono owah total. Sing maune rupa wit-witan jati, sakala malih dadi pendhapa saemper pendhapa kelurahan. Luwar lungguh ing cerak saka kang gedhene ora mekakat. Hem. Luwar sumlengeren sauntara. Eling yen dheweke mau lungguh ana cerak wit jati. Nanging nalika Luwar arep ngyakinke yen sing katone saka pendhapa kuwi ya wit jati, kaya-kaya utege angel nampa, Kayadene wong bingung kang duwe keyakinan marang arahing keblat papat. Yen nalare pawongan mau ngarani ngidul, najan arah sing bener kuwi ngulon, pawongan kuwi mesthi bakal angel ngowahi keyakinan sing salah kuwi. Dheweke tetep bakal yakin yen arah sing sabenere ngulon kuwi ngidul parane. Semono uga sing dialami Luwar wektu kuwi. Wis ngerti yen sing disendheni kuwi wit jati. Ning bareng muncul kahanan sing gumebyar kaya ngono, lha kok ya angel olehe arep mbalekake pikir, yen kuwi wit jati.

Durung ilang tarunging pikir, dumadakan kupinge Luwar keprungu keplok kang rame mawurahan. Oooo, Luwar luwih legeg meneh. Jebul ing ngarep pendhapa sing mujudake plataran jembar kuwi lagi dianakake sawijining lomba. Weh, weh!

Sing nonton mubeng. Cilik gedhe, enom tuwa, lanang wadon, Luwar ketarik atine. Banjur ngadeg lan jumangkah nyeraki pernahe wong-wong sing sajak padha ngramekake sawijining pengetan utawa tanggap warsa.

Luwar mlebu kumpul marang wong-wong sing padha ngadeg. Tekane Luwar ing njerone krompolan kuwi ora narik kawigatene sing ana kono. Ana Hansip loro sing nata bocah cilik cilik sing kabeh gundhul plonthos kuwi supaya aja nengah nengah mlebu ing arena sing kanggo ajang perlombaan.

Sajake perlombaan sing antuk aplaus saka penonton mau. wis rampung. Ana pawongan maju ing tengahe arena, Pawakane lemu cendhek. Mripat pendul, bathuke mrenyul, untune gingsul. Hah! Bareng digatekake Luwar, rata-rata sing ana panggonan kono kok gundhul kabeh. Eh! Yen ngono olehe mbatin sing dhek mau rumangsane ana wedoke ya kliru. Sebab nyatane gundhul kabeh. Lho, lho, lho! Jebul bareng olehe ngematke Luwar tenanan, nyatane ya ana wedoke. Lha kuwi! Rambute sing thukul saka jendhile ratarata diumbar nglambreh tekan kencet. Sing sirah ndhuwur pancen katon gundhul kabeh. Yen lanang pancen sak sirah plonthos, yen wedok rambute thukul saka jendhile utawa saka sirah sing bagian mburi. Weruh kaya ngono, Luwar ora kuwawa ngempet olehe kudu ngguyu.

Pawongan sing maju mau banjur sesorah. Omongane gedhe, agor-agor. Isine, kanggo mengeti tanggap warsane dhemit Subra sing kaping rong atus seket, pisan iki dianakake lomba nganggo sandhal.

Krungu kandhane pawongan sing pidato kuwi, Luwar njola. Lomba sandhal? Eh, gak mutu! Wong barang nganggo sandhal wae dilombakake. Nanging bareng eling lomba sandhal, Luwar kelingan yen kelangan sandhale, Luwar kelingan yen wis ping lima kelangan sandhal. Hem, apa padha dicolongi wong-wong neneka sing ana kene? Apa sing gawene ndhelikake sandhale sisihane ya makhluk-makhluk sing wujude ngguyokake iki?

Durung entek gumune Luwar njingglengi kahanane makhluk-makhluk kang plonthos-plonthos kuwi, dumadakan saka jroning pendhapa ana rombongan kang ngiring pawongan gagah, bagus lan nyembadani. Pawongan sing diiring manggon ing ngarep dhewe. Panganggone sarwa gumebyar kaya ratu kethoprak. Nganggo kuluk kang rupane ireng. Nganggo jamang, sikile dikalungi klinthingan yen kanggo njangkah keprungu pating krimpyung.

"Kita mangayubagya rawuhe sang Pangeran Subra!" prentahe makhluk kang isi ngadeg ing tengah-tengahe arena lomba kuwi. Banjur keprungu keplok ambata rubuh. Ana uga sing suwit-suwit barang. Banjur Pangeran Subra lungguh ing kursi gadhing dampar dhenta. Para pengiringe padha lungguh ing palungguhan samburine.

Luwar mbatin marang makhluk kang aran Pangeran Subra kuwi. Wis ndungkap umur rong atus seket taun lha kok isih kaya bocah jaka kumala-kala. Hem, gek apa ta resepe?

"Lomba sandhal sigra kawiwitan, makhluk kang ngadeg ing arena banjur mundur. Ana rombongan kang dumadi makhluk utawa pawongan lima. Rombongan kuwi manthuk kurmat marang sang Pangeran Subra.

Luwar mendolo mripate nyawang tekane rombongan kang dumadi saka pawongan lima kuwi. Sing dimendoloni, amarga pawongan lima kuwi padha nyangking sandhal sing arep kanggo lomba, lan jebule kabeh sandhal sing dicangking kuwi sandhale Luwar. Luwar ora pangling. Carvile loro! Lha kae, lha kae. Lan ... kae, sing telung pasang cetha yen sandhale expo. Ya. Luwar yakin. Yen sandhal-sandhale sing ilang kuwi kabeh tinemu ana kene. Edian! Gempung atine Luwar. Kepengin ngoyok sandhale lima sing cetha-cetha dicolong kuwi. Nanging nalika dheweke arep jumangkah, ana rasa kang nggondheli.

Luwih-luwih bareng Luwar uga kepengin ngerti kaya ngapa sing diarani lomba sandhal kuwi. Sakweruhe Luwar kok durung nate ana. Mengko yen bubar lomba, lagi sandhal-sandhal kuwi arep dijaluk.

Sawise manthuk kormat marang sang Pangeran Subra, makhluk utawa pawongan lima kuwi nuli miwiti tetandhingan. Sandhal sing dicangking njur diseleh ing lemah. Jabang bayik! Jebule makhluk-makhluk kuwi mung lomba cepet cepetan mlaku nganggo sandhal. Luwar ora bisa ngempet guyu, nalika olehe nganggo sandhal ana sing kleru. Sandhal sing kudune kanggo sikil kiwa nanging kanggo sikil tengen. Mengkono uga suwalike. Sandhal tengen kanggo sikil kiwa. Lan ... loh, loh ... ! Luwar saya kekelen rikala ngerti yen dlamakan sing dienggoni sandhal kuwi tanpa ana drijine. Dlamakane brundhul. Lan bareng Luwar ndeleng kabeh makhluk sing ana kono, dlamakane tanpa driji, sakala Luwar ngucap istighfar. Lan bebarengan metune kalimah istighfar, kahanan kang rame mawurahan kebak kebungahan dadi malik grembyang Luwar ora manggon ing plataran pendhapa ndeleng makhukmakhluk kang padha seneng-seneng, nanging ana ing pekampungane tanggane kang kebak wit jati lan peteng ndhedhet.

Luwar lagi ngerti, yen sing dideleng mau pranyata alaming lelembut. Ateges pepenginane sing adreng ngenani bangsa lelembut wis kasembadan. Mung gelane, Luwar durung bisa nggawa mulih sandhale sing wis cetha yen dijupuki bangsane lelembut, anak buwahe dhemit Subra sing manggon ing pekampungane tanggane, ing mburi omahe Luwar. Luwar janji, kapan-kapan tetep arep dijupuk sandhal-sandhale kuwi. *

Sumber :